Chiny od góry do dołu - Marek Pindral

Chiny od góry do dołu
Marek Pindral


Wydawnictwo Bernardinum
Strony 392

Z wizytą w kraju wielkich kontrastów

"- Chciałbyś pojechać do Chin?

- Na jak długo?
- Przynajmniej na rok."*

Od tych słów rozpoczyna się wielka podróż do Państwa Środka. Kraju tyleż egzotycznego, co wciąż jeszcze dla większości nieznanego. Autor otrzymuje propozycję pracy, jako nauczyciel angielskiego i bez wahania z niej korzysta. Marek Pindral wybiera się w podróż, a ja wraz z nim. Zaglądałam Chińczykom do drewnianych chat, garnków, szaf i (na tyle na ile pozwolili) również do dusz. Wraz ze swoimi studentami prowadzi długie rozmowy. Początkowo na sali wykładowej, później w czasie wędrówek. W trakcie każdej wyprawy towarzyszy mu bowiem w roli tłumacza, przewodnika, ale również przyjaciela, znajomy Chińczyk. Dla niektórych z nich była to również okazja do zwiedzania własnego kraju, gdyż większości rodzin nie byłoby stać na sfinansowanie takich wojaży.

Opowieści, które snuje Marek Pindral pełne są humoru i anegdot - moja ulubiona to: Jak nauczyć kota jeść pieprz? Zmuszenie lub oszukanie kota nie spodobało się Mao, więc wymyślił własny sposób: "pieprz wepchnie się kotu pod ogon i kiedy poczuje szczypanie, sam ochoczo go stamtąd wyliże!"* Hmm, anegdota, ale mimo wszystko gorzka zważywszy na dzieje tego kraju. 

"(...) stara konfucjańska zasada: jako córka bądź posłuszna ojcu; jako żona - mężowi; jako wdowa - synowi odchodzi powoli do lamusa (...)"*

Najbardziej interesowały mnie spostrzeżenia dotyczące życia kobiet. Z podziwem oglądałam zdjęcia ich ciekawych twarzy i barwnych strojów. Niektóre przyłapane na codziennych czynnościach, inne dumnie pozujące fotografowi. Tak, zdjęcia to zdecydowanie mocna strona tej publikacji. Pozostaje tylko zazdrościć autorowi umiejętności i refleksu.

Żaden przewodnik nie jest w stanie oddać całej prawdy o opisywanych miejscach. O wiele lepiej moim zdaniem spisują się książki podróżnicze. Chiny od góry do dołu zawiera subiektywne spojrzenie na Chińczyków. To ich najbardziej chciał poznać autor. Ich kulturę i motywacje. O historii tego kraju wiedział nierzadko więcej niż spotykani w miastach i na wsiach ludzie. Unikając ścieżek wydeptanych przez pilotów wycieczek, obejrzał Chiny przeciętnych Chińczyków. Przyjrzał się studentom, mieszkańcom miast oraz wiejskim autochtonom, gdzie kultywuje się stare obyczaje i nosi tradycyjne stroje.

Chiny od góry do dołu polecam tym, którzy już tam byli oraz tym, którzy chcieliby tam być.

* cytaty pochodzą z Chiny od góry do dołu

*** 

Autor podzielił się swoimi obserwacjami i odczuciami, a ja miałam wrażanie, że skądś już to wszystko znam. Grupowe spożywanie posiłków, stoły z obrotowym blatem, jedyne słuszne piwo Tsingtao, jedyny słuszny ustrój i ideologia. Moje domowe archiwum pełne jest zdjęć chińskich ulic, bo tak jak Marek Pindral fotografował ludzi, góry, wsie i bezdroża, tak mój mąż uwieczniał ludzi, budujące się miasta i... swój talerz. Chiny, to w zasadzie wielki plac budowy. Jak grzyby po deszczu powstają nowe osiedla drapaczy chmur. Nadmienię tylko, że owe osiedla są wielkości naszych miast. Na obiad do centrum jedzie się ok 2 godzin. Oczywiście nie z powodu korków (drogi są czasami nawet sześciopasmowe), lecz z powodu odległości. Na miejscu wita nas uśmiechnięty personel. Tu od każdej czynności jest inny człowiek. Naganiacz, ochrona, osoba przynosząca osłonę na odzież wierzchnią, kelner, a nawet osoba w toalecie. Z tą ostatnią wiąże się nawet pewna anegdota. W jednej z restauracyjnych męskich toalet stał dżentelmen, który każdego wchodzącego pana pytał, czy chce gumę do żucia. Ładny papierek może i by zachęcał do skorzystania, jednak ani miejsce do stosownych nie należało, ani jegomość oferujący smakołyk w Europejczyku zaufania nie wzbudzał. Zatem - nie. Chwilę później wszedł miejscowy, gumę przyjął i udał się za potrzebą, a za nim ów dżentelmen. Okazało się, że guma ma relaksować w trakcie korzystania z toalety, a do kompletu dokładano masaż wykonywany w trakcie siusiania przez pana od gumy. O części chińskich zwyczajów dowiadujemy się dopiero jak padniemy ich "ofiarą".

Poniżej krótki przegląd zdjęć z kilku wizyt w Chinach.